Hoofdstuk 3

Plooien van 90° tot 30°

Deze plooien brengen zonder meer, ongewild, de meeste zorgen naar de werkvloer. Grotendeels zijn deze te wijten aan het feit dat er nieuwe, soms verwarrende factoren zijn bij de overbrenging van gegevens.
We kunnen stellen dat de verschillende acteurs ook verschillende prioriteiten hebben en wel zo dat enkel zij, individueel, er belang bij hebben.
Als we de tekening van onze proefplooi bekijken zien we dat de hoek gevormd door de verlenging van de buitenzijden van de plaat die is welke wel eens voor de tekenaar intressant kan zijn. Dit zijn eigelijk de enige maten die hij wiskundig kan bepalen.
De bediener van de plooibank heeft andere noden, hij moet de maat van aanslag kunnen instellen en over een controlemaat beschikken, dingen die het tekenbureel zonder overleg en proeven niet kan weten.



Iets is zeker, de neutrale lijn is hier zeker niet bruikbaar.
Laten we eventjes naar onze proefplaat terugkeren, we nemen zoals in vorige gevallen een plaat waar we de breedte afmetingen perfect opmeten en noteren. We gaan door de gebruikelijk procedure, weliswaar nu met een gekende instelling van de aanslagen, deze is geijkt en getest op 90°. De proefplaat heeft gemakshalve een breedte van 100 mm en de aanslag is ingesteld op 40 mm om de verschillen nog beter naar voor te brengen namen we een aluminium plaat van 4 mm, half hard. We meten respectivelijk 41,38 en 61,38 mm, wat dus een aftrek van 2,76 mm opleverd. De maten voor de werkvloer zijn nu gekend maar wat indien het tekenbureel de maat tot het snijdingspunt van de verlengde buitenzijden opgeeft? Na wat rekenwerk kunnen we de maten van ons proefstuk wel bepalen, 48,45 en 68,45 mm , dit levert voor de tekenaars een bruikbare aftrek van 16,9 mm op.

We kunnen dus stellen dat er drie maten zijn welke bij een plooi kleiner dan 90° van belang zijn en van de welke er 2 intressant zijn voor elke gebruikers groep. Stellen we een tekenaar een hoek in plaat dien te laten uitvoeren waarvan een zijde 50 mm lang is, door zijn aftrek toe te passen weet hij dat de aanslag maat op 50 - 8,45 of 41,55 mm gelegen is. Door de helft van de werkvloer aftrek bij te tellen kan hij de controle maat aan zijn tekening voegen of 2,76 : 2 of 41,55 + 1,38 = 42,93 mm. Handig is, ook in de twee tabellen welke hier uit voorkomen, de verschil maat bij te voegen zodat men zonder veel rekenwerk elkaar kan controleren, rekenfouten komen zelfs met de huidige rekenapparaatjes nog voor.



Op de grafiek zijn de verschillen zeer duidelijk merkbaar, hij is opgenomen voor een aluminium plaat van 4 mm (hh) en een plooi V van 32 mm, de straal van het plooimes was 1 mm.

Een tabel is uiteraard heel wat gemakkelijker om te werken en is dus ook opgesteld. De voorbeelden in latere hoofdstukken maken het gebruik wel duidelijk.

AFTREK VOOR HOEKEN < 90°

Gegevens enkel gebruiken bij ontwerpen, nooit bij maataanduiding

Legende

A : Aftrek vanaf snijpunt der lijnen

B : van buitenmaat C : A - B

 

 

 

 

1,00 mm

 

 

2,00 mm

 

 

3,00 mm

 

HOEK

A

B

C

A

B

C

A

B

C

90

1,9

1,9

0

3,4

3,4

0

4,9

4,9

0

85

1,76

2,12

0,36

3,09

3,63

0,54

4,25

5,01

0,75

75

1,5

2,71

1,21

2,55

4,37

1,82

3,55

5,97

2,42

70

1,37

3,08

1,71

2,32

4,9

2,58

3,25

6,68

3,43

65

1,25

3,52

2,27

2,13

5,55

3,42

3,01

7,56

4,55

60

1,13

4,05

2,92

1,95

6,34

4,39

2,73

8,58

5,85

55

1,01

4,49

3,48

1,81

7,33

5,52

2,48

9,84

7,36

50

0,9

5,47

4,57

1,67

8,53

6,86

2,25

11,4

9,15

45

0,85

6,5

5,65

1,52

10,01

8,49

2,03

13,35

11,33

40

0,8

7,8

7

1,35

11,85

10,5

1,8

15,8

14

 

A

B

C

A

B

C

A

B

C

 

 

4,00 mm

 

 

5,00 mm

 

 

6,00 mm

 

90

6,4

6,4

0

7,9

7,9

0

9,6

9,6

0

85

5,6

6,5

0,9

6,95

8,04

1,09

8,4

9,7

1,3

80

5,1

7

1,9

6,35

8,65

2,3

7,55

10,25

2,7

75

4,65

7,68

3,03

5,75

9,4

3,65

7,1

11,32

4,22

70

4,2

8,48

4,28

5,15

10,28

5,13

6,06

12,06

6

65

3,93

9,62

5,69

4,85

11,68

6,83

5,75

13,75

8

60

3,66

10,98

7,32

4,6

13,38

8,78

5,07

15,34

10,27

55

3,36

12,56

9,2

4,17

15,22

11,05

4,5

17,4

12,9

50

3,06

14,5

11,44

3,79

17,52

13,73

4,25

20,25

16